Αρχαία Ελληνική Λυρική Ποίηση» από την ομάδα Ανάγνωσης - ποίησης του ΟΙΚΟ.ΠΟΛΙ.Σ

Σε ένα όμορφο βράδυ, στο πάρκο Μνήμης Γενοκτονίας των Ποντίων, μπροστά στην Δημοτική Βιβλιοθήκη, πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση του ΟΙΚΟ.ΠΟΛΙ.Σ για την Αρχαία Ελληνική Λυρική Ποίηση.

ΕΔΩ είναι το περιοδικό με όλο το υλικό της εκδήλωσης: https://joom.ag/Yxkd  και παρακάτω μπορείτε να το κατεβάσετε σε μορφή pdf

Η εκδήλωση ξεκίνησε με χαιρετισμό της προέδρου του ΟΙΚΟ.ΠΟΛΙ.Σ Σοφίας Δημητρίου – Ψαρρού η οποία καλωσόρισε τους συμμετέχοντες σε μια βραδιά αφιερωμένη σε μια ποίηση ιδιαίτερη , στην αρχαία Ελληνική Λυρική Ποίηση.

Ενημέρωσε γιατί άλλαξε ο χώρος της εκδήλωσης επειδή όπως μας πληροφόρησε η αρμόδια υπηρεσία δεν ήταν δυνατή η πραγματοποίηση της εκδήλωσης κατά τις προτεινόμενες ώρες 20.00 -21.30 μ.μ. στον Αρχαιολογικό χώρο της Αφαίας καθώς δεν υπάρχει το απαραίτητο φυλακτικό προσωπικό, υπεύθυνο για την ασφάλεια των μνημείων του χώρου και για το παρευρισκόμενο εντός του χώρου κοινό. Όπως είπε , ο σκοπός μας ήταν να κάνουμε το ταξίδι στη Λυρική ποίηση στο ναό της Αφροδίτης που ο ίδιος ο χώρος είναι έμπνευση. Σκεφθήκαμε να συνδυάσουμε την ποίηση με έναν αρχαιολογικό χώρο του τόπου μας ώστε να γίνει γνωστός στην τοπική κοινωνία αλλά και ευρύτερα.
Ευχαρίστησε το Δήμο Χαϊδαρίου για όλη τη συνεργασία και κυρίως την Αντιδήμαρχο πολιτισμού κ. Κατερίνα Βελέντζα που στήριξε την εκδήλωση και βοήθησε στην οργάνωση.

Επίσης ευχαρίστησε την φιλόλογο Βούλα Σοφού η οποία μύησε την ομάδα στην Αρχαία Ελληνική Λυρική ποίηση αλλά και όλα τα μέλη της ομάδας ανάγνωσης ποίησης για τη συμμετοχή τους στην οργάνωση και την υλοποίηση αυτής της εκδήλωσης όπως και τους συμμετέχοντες μουσικούς .

Η Αρχαία Ελλην. Λυρική ποίηση είναι μια ποίηση ευαίσθητη και συνάμα μαχητική , κλασική με την έννοια του αξεπέραστου αλλά και ταυτόχρονα μοντέρνα , μελαγχολική αλλά και κάποιες φορές ενθουσιώδης ενίοτε ρομαντική, που έχει πάντα στο κέντρο της τον άνθρωπο και τον κόσμο του γενικότερα , μια ποίηση που έχει συμπυκνωμένο από τα βάθη των αιώνων το αρχαίο ελληνικό πνεύμα.

Και αν η ποίηση αυτή αρχικά ξενίζει όσους δεν την έχουν διαβάσει ποτέ , καθώς και το επίθετο ΑΡΧΑΙΑ παραπέμπει σε κάτι πολύ μακρινό και άγνωστο στους πολλούς , είμαστε βέβαιοι ότι με το άκουσμα των πρώτων στίχων θα υποκύψουν στη γοητεία τους.

Γιατί αυτή η ποίηση εκφράζει την Ελληνική ψυχή , τον Ελληνικό τρόπο σκέψης που έχει παραμείνει σχεδόν ίδιος μέχρι σήμερα. Ας ξεκινήσουμε λοιπόν μαζί αυτό το ταξίδι πίσω στο χρόνο και ας ανακαλύψουμε μαζί το μεγαλείο μιας ποίησης που ακόμα και σήμερα συγκινεί και έχει πολλά να πει και να διδάξει .

-Την μεν ζωγραφίαν ποίησιν σιωπώσαν, την δε ποίησιν ζωγραφίαν λαλούσαν.

Η ζωγραφική είναι ποίηση που σωπαίνει και η ποίηση είναι ζωγραφική που μιλάει.

( Σιμωνίδης ο Κείος)

Στο σύντομο χαιρετισμό του ο Δήμαρχος Χαϊδαρίου Μιχάλης Σελέκος έδωσε συγχαρητήρια στον ΟΙΚΟ.ΠΟΛΙ.Σ για τις πολύ όμορφες εκδηλώσεις και συναντήσεις που διοργανώνει. Επίσης στάθηκε στην προσφορά των μελών της Ομάδας Ανάγνωσης Ποίησης και των μουσικών που συνόδευσαν την εκδήλωση, καθώς όπως είπε κάθε φορά δίνουν τον καλύτερό τους εαυτό.

Στη συνέχεια η φιλόλογος Βούλα Σοφού αναφέρθηκε αναλυτικά στην αξία της ποίησης και στις διάφορες μορφές που εκφράστηκαν σε διαφορετικές περιόδους και περιοχές.

Στην συνέχεια της εκδήλωσης διαβάστηκαν και τραγουδήθηκαν αρχαία ελληνικά λυρικά ποιήματα και έγινε εκτενής αναφορά στην ιστορία της λυρικής ποίησης, το πώς ξεκίνησε, πώς εξελίχθηκε και ποιες ανάγκες των ανθρώπων τους ώθησαν να την δημιουργήσουν. Έγινε επίσης αναφορά σε κορυφαίους αρχαίους λυρικούς ποιητές αλλά και στους λόγους που αυτή η ποίηση συγκινεί μέχρι και σήμερα και να μελετάται ως ένα σπουδαίο παράδειγμα πολιτιστικής δημιουργίας.

Για περισσότερα μπορείτε να παρακολουθήσετε το βίντεο και να διαβάσετε το περιοδικό.

Η Φλώρα Ορφανουδάκη, συντονίστρια της ομάδας Ανάγνωσης – Ποίησης του ΟΙΚΟ.ΠΟΛΙ.Σ είπε:

Η ΔΗΜΗΤΡΑ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ, που μας τιμά με την παρουσία της, είναι πολυβραβευμένη και πολυμεταφρασμένη ποιήτρια,από τις χαρακτηριστικές φωνές της γενιάς του ΄70. Γερής στόφας ποιήτρια, την έχει χαρακτηρίσει ο ποιητής Χάρης Βλαβιανός.

Η γενιά του '70 είναι η τρίτη μεταπολεμική ποιητική γενιά ή γενιά της αμφισβήτησης.Σ' αυτήν ανήκουν η Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ, ο Γιάννης Κοντός, οΜιχάλης Γκανάς, ηΤζένη Μαστοράκη, ο Νάσος Βαγενάς. Ως χαρακτηριστικά αυτής της γενιάς θεωρούνται η αμφισβήτηση,η ειρωνεία και η κριτική που ασκούν ενάντια σε καταστάσεις που βιώνουν. Κάθε λογοτέχνης όμως, ανάλογα με τις συνθήκες που βιώνει και από τις οποίες επηρεάζεται, προσκομίζει στην τέχνη κάτι διαφορετικό και εντελώς προσωπικό.

Διαβάσαμε περισσότερο την τελευταία ποιητική συλλογή της κυρίας Χριστοδούλου, που έχει τον τίτλο Ευγενής ναυσιπλοΐα.

Πρόκειται για μια συλλογή από 50 ποιήματα με αυστηρή δομή. Η Δ. Χριστοδούλου ξέρει πολύ καλά ότι δεν έχει σημασία τι λέμε, αφού όλα έχουν ειπωθεί, αλλά πώς το λέμε. Κάθε ποίημα αποτελεί αυτόνομη οντότητα, γεννιέται, αναπτύσσεται και ολοκληρώνεται μέσα σε 24 στίχους. Η επιδίωξη της ποιήτριας ήταν η πυκνότητα και η συντομία στην έκφραση. Ο αριθμός, σύμφωνα με την ποιήτρια συμβολίζει το εικοσιτετράωρο, χρονικό σύμβολο του κύκλου «γέννηση – ακμή – θάνατος».

Σε αυτά τα 50 ποιήματα η ποιήτρια ξετυλίγει έναν εφιαλτικό κόσμο, όπου έχει συντελεστεί, όπως μας αποδεικνύει με ποιητικό τρόπο, αλλά ταυτόχρονα σαφή και αναμφισβήτητο, «η συντριβή του ουρανού».

Διαβάζουμε στο ποίημα με τίτλο «Βρώσις και πόσις»

Θα μπουκωθούμε απ' όσα διώχνει το στομάχι

Και θα χορτάσουμε από τη συντριβή τ' ουρανού.

Εικόνες σκληρές, «δυστοπικές», όπως έχουν χαρακτηριστεί, στις οποίες όμως αναγνωρίζουμε με οδύνη το καθρέφτισμα της πραγματικότητας που ζούμε.

Στο ποίημα«Συμπολιτεία» λέει η ποιήτρια:

Θα σηκώσουμε το κακό στην πλάτη
Σαν να 'χουμε αρπάξει τη ζωή μας
Από τον τόπο του εγκλήματος.
Τη θέλησή μας θ' αξιώσει στα τυφλά
Η μυρωδιά της οδοντόκρεμας.
Και θα ζήσουμε. Καθαροί και ξένοι.

Μήπως αυτό δεν κάνουμε κι εμείς; Δεν βιώνουμε την εφιαλτικά ασφυκτική επίγνωση ότι ζούμε σε χώρο εγκλήματος; Κάθε μέρα νέα εγκλήματα έρχονται να προστεθούν σε όσα έχουν ήδη συμβεί. Δεν προλαβαίνουμε πια να τα επεξεργαστούμε, μοιάζουν όλα σαν να έχουν χάσει τον προσανατολισμό τους.

Εκείνη η νεραντζιά στη λεωφόρο
Φυτεύτηκε προ ετών μες στην πλακόστρωση,

Τάχα ένα δάνειο καλλωπισμού απ' τη φύση.

Σάστισε, έχασε τον προσανατολισμό της.

Γέμισε ο κορμός παραμορφώσεις.

Οι εικόνες και οι παρομοιώσεις της συχνά είναι ανοίκειες και μας ξαφνιάζουν, όπως:

Πέφτει ένα κουρέλι φως πάνω στα φύλλα

Από το τελευταίο απομεινάρι φεγγαριού

Σαν τη φανέλα του βαρυποινίτη

Απλωμένη στα συρματοπλέγματα.

Άραγε εμείς είμαστε οι βαρυποινίτες; Καταδικασμένοι να ζούμε δίχως ελπίδα απόδρασης από ετούτο το σκηνοθετημένο από τους ισχυρούς έργο; Από τον ρημαγμένο κόσμο; Μάλλον ισοβίτες;

Μέσα σε αυτό το περιβάλλον ζει και αναπνέει ο νεαρός σερβιτόρος,που «θλιμμένος, νευρικός σχεδόν αγράμματος, φοράει το φούτερ του το εμμονικό το κατάμαυρο και ρίχνεται στο κοσμικό μυστήριο, σ' όλο αυτό το πανδαιμόνιο των άστρων», η αυτόχειρας Μαρία, που γίνεται «άλλη μια Μαίρη στον παράδεισο», η Αθηνά, ο Μάριος κι ο γάτος, μια γηραιά φίλη και άλλα πρόσωπα οικεία μας κι άλλες εικόνες σπαραχτικές, ασφυκτικές σαν βρόχος γύρω από το λαιμό. Νιώθεις τον αέρα να εξαντλείται, το οξυγόνο να λιγοστεύει δραματικά, αφού

«Έξω ο κόσμος εξακολουθεί να συντρίβεται», μας πληροφορεί η ποιήτρια.Αισθητική πληρότητα, αρτιότητα, σκληρός, ανελέητος λυρισμός τα χαρακτηριστικά της ποίησής της. Κυρίαρχη η αίσθηση της απογοήτευσης και της ματαιότητας. Και η ποίηση δεν μπορεί να αποτελέσει επαρκές αντίβαρο σε αυτή τη συντελούμενη καταστροφή.

Σύντομα φεύγω. Και τα ποιήματά μου

Θα τα σαρκάσουν οι σεισμοί του καιρού.

Η αρχαία γλώσσα τους θα ταφεί στα ερείπια

Μιας πόλης αμαθών και δαρμένων.

Φωνάζουν, κλαίνε, ικετεύουνε

Και πάλι κατεβαίνει πάνω τους

Της σιωπής το τερατώδες πάτημα,

Ο κρότος τούβλων και σιδερικών.

Θα κλείσω αυτή την σύντομη παρουσίαση με μια κριτική παρατήρηση του Χάρη Βλαβιανού για την κυρία Χριστοδούλου, ο οποίος λέει: «Η πορεία της στα γράμματα δείχνει ένα πνεύμα που καθώς αλλάζει και ωριμάζει μες στον χρόνο αποδέχεται με στωικότητα και τόλμη, αλλά και χιούμορ και αυτοσαρκασμό, την περιχαράκωσή του και την αδυνατότητα κάποιας ηρωικής εξόδου από αυτήν την πλαστή συνθήκη. Το μόνο που απομένει είναι η ποιότητα της συγκίνησης και η προσπάθεια να κρυσταλλωθεί μέσα σε γλώσσα απέριττη και διαυγή, με όσο το δυνατόν λιγότερες απώλειες. Η ποίηση για τη Χριστοδούλου, σε αντίθεση με τη ζωή, είναι μαγεία απαλλαγμένη από το ψέμα ότι είναι αλήθεια.

Συνάντηση με τη Δήμητρα Χριστοδούλου στον ΟΙΚΟ.ΠΟΛΙ.Σ

Υδάτινα ταξίδια στην Ελλάδα από τον ΟΙΚΟ.ΠΟΛΙ.Σ-Διαδικτυακή εκδήλωση , Τετάρτη, 3/2/2021 Με επιτυχία ολοκληρώθηκε η εκδήλωση σε ένα ζεστό κλίμα και με την υπόσχεση ότι μόλις το επιτρέψουν οι συνθήκες θα επισκεφτούμε κάποιον υγρότοπο από κοντά. Μπορείτε να δείτε όλη την εκδήλωση στο παρακάτω βίντεο.

https://youtu.be/CJNyy4Bn5KU